Bizimlə əlaqə

Azərbaycan

Azərbaycan Qoşulmama Hərəkatını nəhəng qlobal aktor kimi gücləndirir

Paylaş:

Nəşr

on

Razılaşdığınız şəkildə məzmun təmin etmək və sizin haqqınızda anlayışımızı yaxşılaşdırmaq üçün qeydiyyatınızı istifadə edirik. İstənilən vaxt abunəlikdən çıxa bilərsiniz.

Martın 2-də Azərbaycanın paytaxtı Bakı şəhərində COVID-19-a cavab olaraq Qoşulmama Hərəkatının Təmas Qrupunun Zirvə Toplantısı keçirilib. Doktor Vasif Hüseynov yazır.

Qoşulmama Hərəkatı (QHH) Birləşmiş Millətlər Təşkilatının üzvlərinin təxminən üçdə ikisini təmsil edən, dünya əhalisinin 120%-ni təşkil edən 55 ölkəni əhatə edən bir forumdur. Bakı sammitində 160-a yaxın ölkənin və beynəlxalq təşkilatların nümayəndələri, o cümlədən 60-a yaxın ölkənin dövlət və hökumət başçıları, beynəlxalq təşkilatların rəhbərləri iştirak ediblər.

Toplantıda qlobal əhəmiyyət kəsb edən məsələlər, o cümlədən pandemiyadan sonrakı bərpa təşəbbüsləri, beynəlxalq təhlükəsizlik, Qoşulmama Hərəkatının institusional inkişafı və s. müzakirə edilib. “Soyuq müharibənin bitməsindən sonra Şərq və Qərb arasında ən ciddi qarşıdurma” fonunda. Prezident İlham Əliyevin təsvir etdiyi, Qoşulmama Hərəkatının “beynəlxalq aləmdə daha görünən və effektiv rol oynamasının və yeni dünya düzəninin transformasiyasında fəal iştirakının” vacibliyi bütün iştirakçılar tərəfindən etiraf edildi.

2019-cu ildə Qoşulmama Hərəkatına sədrliyi öz üzərinə götürən Azərbaycan bu qurumun fəaliyyətini canlandırmaq, müasir beynəlxalq münasibətlərdə çəkisini və təsirini artırmaq üçün geniş səylər göstərmişdir. Azərbaycanın 2020-ci ildə sədrliyi pandemiyanın başlanğıcı ilə eyni vaxta təsadüf etdi və bu, Bakını onun fəsadlarına qarşı üzv ölkələri birləşdirmək üçün müxtəlif səylər göstərməyə sövq etdi. Azərbaycanın təşəbbüsü ilə Qoşulmama Hərəkatının 19-dən çox üzv dövlətin və beynəlxalq təşkilatın iştirakı ilə faktiki olaraq üzv dövlətlərin ilk növbədənkənar sammiti keçirilib və bu, hərəkat üçün tarixi hadisə olub. Qoşulmama Hərəkatı pandemiyanın yayılmasından dərhal sonra COVID-2021-a qarşı qlobal səylərdə liderlik etdi və bəzi varlı ölkələrin “peyvənd millətçiliyinə” qarşı çıxdı. Qoşulmama Hərəkatı bütün ölkələr üçün vaksinlərə ədalətli və universal çıxışı təmin etmək məqsədilə XNUMX-ci ildə BMT-nin İnsan Hüquqları Şurası və BMT Baş Assambleyasında qəbul edilmiş iki qətnamənin təşəbbüskarı olub.

Son bir ildə bu sədrlik rolunda Azərbaycan yeni təşəbbüslərlə çıxış etməkdə davam edir və üzv dövlətləri bu məqsədlər üçün fəal rol almağa çağırır. Azərbaycan Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurasının (BMT TŞ) “keçmişi xatırladan” və “müasir reallığı əks etdirməyən” qurumu səciyyələndirən islahatların aparıcı səslərindən biridir. Azərbaycan BMT TŞ-də Qoşulmama Hərəkatına bir daimi yer və Afrika qitəsi üçün bir yer ayrılmasına çağırır. “[Qoşulmama] Hərəkatının sədri vəzifəsini tutan ölkə rotasiya əsasında bu kürsüyə sahib olmalıdır” deyən Prezident Əliyev digər üzv dövlətləri bu məsələ ilə bağlı məsləhətləşmələrə başlamağa və öz fikirlərini BMT-nin müvafiq qurumuna təqdim etməyə çağırıb. Komitə”.

Pandemiyadan sonra sağalma, xüsusən də inkişaf etməkdə olan ölkələr üçün səylər Azərbaycan sədrliyinin gündəmində qalmaqda davam edir. Bu il Bakı bu yolda iki xüsusi təşəbbüslə çıxış edir. Birincisi, COVID-19-dan Qlobal Bərpa üzrə BMT-nin Yüksək Səviyyəli Panelinin yaradılması çağırışıdır. Prezident Əliyevin sözlərinə görə, bu Şura pandemiyadan sonrakı dövr üçün qlobal tədbirlərə dair tövsiyələr hazırlaya bilər. İkinci təşəbbüs Afrika və Kiçik Ada İnkişaf etməkdə olan Dövlətlərin pandemiyadan sonrakı bərpasını dəstəkləmək üçün iki Qlobal Çağırışın elan edilməsi ilə bağlıdır. Azərbaycan ilk donor kimi hər iki Qlobal Zənglər üçün 1 milyon ABŞ dolları ayırdı və digər üzvləri də təşəbbüsü dəstəkləməyə dəvət etdi.

Dünyanın minalarla ən çox çirklənmiş ərazilərindən birinə malik olan Azərbaycan da oxşar problemlə üzləşməli olan ölkələrin qlobal hərəkatının formalaşdırılmasında maraqlıdır. Təxminən otuz il ərzində (20-1992-ci illər) Ermənistanın qanunsuz işğalı altında qalan Azərbaycan ərazilərinin 2020 faizə qədəri erməni tərəfi tərəfindən geniş şəkildə minalarla çirkləndirilib. Beynəlxalq ekspertlərin hesablamalarına görə, ərazini minalardan təmizləmək üçün Azərbaycana 30 ilə yaxın vaxt və 25 milyard ABŞ dolları lazımdır. Buna görə də Prezident Əliyev “Səsimizi qlobal miqyasda eşitdirmək üçün Minadan Zərər çəkmiş Ölkələrin Həmfikir Qrupunun yaradılmasını” təklif etdi.

reklam

Nəhayət, Qoşulmama Hərəkatının institusionallaşması üzrə səylər son üç ildə Azərbaycanın sədrliyinin gündəliyində duran əsas vəzifə olmuşdur. Bakı Qoşulmama Hərəkatının parlament şəbəkəsinin və gənclər şəbəkəsinin işə salınması üçün kifayət qədər dəstək toplaya bildi. Parlament şəbəkəsinin ilk iclası ötən ilin iyununda Bakıda olub. Üzv ölkələr bu təşəbbüsü davam etdirmək üçün siyasi iradə nümayiş etdirdilər. Şəbəkənin ikinci iclası martın 13-də Bəhreyndə baş tutmalıdır. Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev üzv dövlətlərin dəstəyi ilə Nyu-Yorkda Qoşulmama Hərəkatına dəstək ofisinin və Qoşulmama Hərəkatının Gənclər Təşkilatının daimi katibliyinin yaradılmasını da təsdiqləyib. Bakıda təşkilat.

Dr. Vasif Hüseynov,

Bu addımlar indiyədək bu istiqamətdə heç bir ciddi irəliləyiş əldə etməyən Hərəkatın institusionallaşması prosesinin başlanğıcını göstərir. Qurumun inkişafında irəliləyişin olmaması əsasən müəyyən üzv dövlətlər arasında fikir ayrılıqları və münaqişələr və Qoşulmama Hərəkatına dair ümumi baxışın olmaması ilə bağlıdır. Bununla belə, aydındır ki, böyük güclər arasında beynəlxalq münasibətlərdə gərginlik artdıqca və Soyuq Müharibə münasibətlərinin yenidən canlanmasına görə, bu rəqabətlər arasında qalan ölkələr bir araya gəlməli və öz maraqlarını qorumaq üçün səylərini birləşdirməlidir. Buna görə də, çox güman ki, gələcək illərdə Qoşulmama Hərəkatını institusionallaşdırmaq və gücləndirmək üçün davamlı səylər olacaq.

Doktor Vasif Hüseynov Beynəlxalq Münasibətlərin Təhlili Mərkəzinin (AİR Mərkəzi) Qərbşünaslıq şöbəsinin müdiri, Azərbaycan.

Bu məqaləni paylaşın:

EU Reporter müxtəlif xarici mənbələrdən geniş baxışları ifadə edən məqalələr dərc edir. Bu məqalələrdə yer alan mövqelər mütləq Aİ Reportyorunun mövqeləri deyil.

Eğilimleri